Küresel ekonomik düzeni yerle bir eden Çin, son zamanlarda başta ABD olmak üzere tüm küreselcilerin ve liberallerin hedefinde. Tabi hal böyle olunca soğuk ya da sıcak fark etmeksizin bir savaş yaşanıyor. Bunlardan en önemli örneği de Tayland ile Kamboçya arasında 24 Temmuz’da yaşanan sıcak temas oldu.
24 Temmuz sabahı, iki ülkenin sınır hattında, özellikle Prasat Ta Muen Thom (Ta Moan Thom) tapınağı yakınlarında kapsamlı silahlı çatışma patlak verdi. Kamboçya ordusu, “saldırının Tayland tarafından başlatıldığını”, Tayland Hava Kuvvetleri’nin savaş uçakları ile bombalama düzenlediğini ileri sürerken, Tayland ise Kamboçya’nın ağır silah ve roketlerle önceden saldırıda bulunduğunu, sivillere ve askeri birliklere ateş edildiğini iddia etti.
Bu durum insanın aklına kedileri kavga ettiren karga videosunu getiriyor. Bir karga karşı karşıya duran kedilerin kuyruklarını ısırıyor sonra da kediler başlıyor birbirleri ile kavga etmeye…
Saldırının ilk başlama anı zaten her şeyi ortaya koyuyor. Olay şöyle olmuş; Ta Moan Thom tapınağını koruyan Tayland birimi Kamboçya’ya ait bir insansız hava aracının (İHA) uçtuğunu tespit ediyor. Biri elinde bomba olmak üzere altı Kamboçya askeri Tayland’a ait askeri noktanın önündeki çite yaklaşıyor. Tayland askerleri Kamboçyalı askerleri uyarmak için sesleniyor; Kamboçya askerleri ise Tayland üssüne yaklaşık 200 metre mesafede bulunan tapınağın doğu tarafından ateş açıyor ve böylece sıcak temas başlıyor.
Yani iddiaya göre 6 adam Taylan’a saldırı başlatıyor. Birinin de elinde bomba varmış… Bunun üzerine Tayland ordusuna ait bir F-16 savaş uçağı havalanarak Kamboçya’ya ait askeri üssü hedef alıyor. Yer misiniz?
Kim Kimi Destekler
Bilindiği üzere Tayland ABD’ye yakınlık besliyor. Uluslararası politikaları sebebiyle çok kez Çin ile de karşı karşıla geldi. Kamboçya ise Çin’e yakınlık besliyor. Bu kavgada görünen o ki, ABD ve Çin birbirlerine müdahale etme cesaretini kendilerinde bulamayınca küçük kardeşleri kavga ettirip birbirlerinden hınç alıyorlar.
Bu çatışmanın Asya-Pasifik’te ABD–Çin rekabetinin yeni bir ekseni haline gelme potansiyelini güçlendiriyor. Belli bir ticari gücü ve ticaret yolunu elinde bulunduran ASEAN (Association of Southeast Asian Nations / Güneydoğu Asya Uluslar Birliği) içinde yaşanan bu çatışmanın masum bir sınır ihlalinden doğduğunu düşünmek pek mümkün değil. Kurulduğu 1967 yılından bu yana küresel ekonomik sistemde önemli bir yer tutan ve Asya-Pasifik’te önemli bir güç oluşturan ASEAN’ın dağıtılması için bu bir fırsat olabilir. Fırsat kim için dersek tabii ki ABD için… Çünkü ASEAN Çin, Japonya, Güney Kore, Avustralya ve Hindistan ile çok taraflı serbest ticaret anlaşmaları imzaladı. Özellikle RCEP (Bölgesel Kapsamlı Ekonomik Ortaklık) bu anlamda büyük bir başarıdır.
Hal böyle iken, ASEAN’ı bölüp bölgede ABD’nin seçtiği birini güçlü kılmak tam da ABD’nin yapabileceği bir stratejik hamledir. Çin buna izin verir mi veya ASEAN’ın diğer ülkelerinin tavrı ne olur bunu zamanla göreceğiz. Bugün yaşanan bu çatışmaları ya Çin durduracak ya ABD durduracak. Belki Türkiye gibi uzak ve tarafsız bir ülke arabulucu olacak yoksa bir gün bu iki ülke ASEAN’ın sonu olacak… İnsanlar kendi geleceğine kendileri karar vermeli, başkalarına verdirmemeli.